نزدیک بینی چشم یا میوپیا یک نوع عیوب انکساری چشم است که در آن اشیاء و اجسام نزدیک به صورت واضح دیده میشوند، اما اجسام دورتر تار به نظر میرسند. این وضعیت هنگامی رخ میدهد که شکل چشم یا شکل قسمتهای ویژهای از آن سبب انکسار نادرست پرتوهای نور بشود. پرتوهای نور به جای تمرکز بر روی شبکیه، در جلوی شبکیه متمرکز میشوند. به طور معمول نزدیک بینی یا میوپیا در دوران کودکی و نوجوانی ایجاد شده و در سنین ۲۰ الی ۴۰ سالگی پایدارتر و ثابت خواهد شد.
◀اغلب مواقع، این مشکل ارثی است و امکان پیشگیری از آن وجود ندارد. برای تشخیص این عارضه نیز به معاینه بینایی سنجی نیاز است. پزشک متخصص چشم برای درمان نزدیک بینی از عینک، لنز تماسی یا جراحی لیزیک، لازک و… کمک میگیرد. در این مقاله به بررسی نزدیک بینی چشم میپردازیم. چنانچه مایل هستید که اطلاعات خود را در این خصوص افزایش دهید، با ما همراه باشید.
نزدیک بینی چشم (میوپیا) چیست؟
نزدیک بینی چشم یا میوپیا یکی از بیماریهای چشم است که ممکن است افراد در سنین مختلف با این عارضه مواجهه شوند. به طور معمول، شروع این اختلال از سنین کودکی و نوجوانی است. در این نوع عیب انکساری چشم، فرد میتواند اشیاء نزدیک را واضح ببیند، اما در دیدن اجسام دور مشکل داشته و آنها را تار میبیند. اگر در مشاهده اجسام دور مثل خواندن بیلبوردهای بزرگراهها مشکل دارید، اما خواندن کتاب برای شما آسان است، به احتمال زیاد درگیر نزدیک بینی چشم هستید. تعداد قابل توجهی از افراد دچار این عیب انکساری چشم هستند. نزدیک بینی در معاینات اولیه و به سادگی توسط پزشک تشخیص داده میشود و با کمک روشهایی مثل عینک یا لنز اصلاح خواهد شد.
علائم و نشانه های نزدیک بینی چشم
علائم و نشانههای عارضه نزدیک بینی شامل موارد زیر میشود:
- تاری دید در هنگام دیدن اجسام دور
- نیاز به تنگ کردن چشمها برای واضح دیدن اجسام
- خستگی چشم
- سردرد
اگر کودک شما در هنگام مشاهده تخته کلاس اذیت میشود و تصاویر روی تخته را به صورت واضح نمیبیند، به احتمال زیاد درگیر نزدیک بینی است و بایستی به پزشک متخصص چشم مراجعه کنید.
تشخیص این مشکل در کودکان کم سن و سالتر ساده نیست. برای تشخیص آن باید به رفتارهای کودک توجه کنید. رفتارهایی مثل:
- مالش دادن چشمها به صورت مداوم
- پلک زدن مداوم
- نسبت به اتفاقات در فاصله دور واکنشی نشان نمیدهد.
- تماشای تلویزیون از فاصله خیلی نزدیک
در افراد بزرگسال، مشکل در خواندن تابلوهای خیابانها و فروشگاهها میتواند از نشانههای اصلی نزدیک بینی چشم باشد. گاهی نیز ممکن است شخص در نور کم مثل رانندگی در شب به تاری دید دچار شود. به این وضعیت، نزدیک بینی شبانه گفته میشود. شایان ذکر است که اگر درگیر هر یک از مشکلات فوق هستید، باید حتما با چشم پزشک صحبت کنید.
برای دریافت مشاوره رایگان نزدیک بینی چشم فرم زیر را پر کنید.
علت نزدیک بینی چشم
پیش از توضیح دادن علت نزدیک بینی در برخی اشخاص، لازم است که اطلاعاتی در خصوص مشاهده اجسام داشته باشیم. برای دیدن اجسام باید نور به چشم وارد شود. نور توسط قرنیه و عدسی شکسته شده و بر روی بافت عصبی شبکیه متمرکز میشود. شبکیه در پشت چشم قرار دارد و نور را به پیام عصبی تبدیل میکند. این پیام به مغز ارسال شده و تصاویر اجسام توسط مغز درک خواهد شد. در عارضه نزدیک بینی برخلاف دور بینی چشم، تمرکز نور بر روی شبکیه چشم دچار اختلال میشود و نور در جلوی شبکیه متمرکز میشود.
علت این نوع عیب انکساری چشم ممکن است ناشی از بزرگ و بیضی شدن کره چشم یا انحنای بیش از حد قرنیه چشم باشد. این وضعیت سبب میشود که نور منعکس شده از اجسام دور به جای اینکه بر روی شبکیه تشکیل شود، در جلوی شبکیه متمرکز شود. به دنبال آن، تصویر اجسام دور تار دیده خواهد شد.
انواع نزدیک بینی چشم یا میوپیا
لازم به توضیح است که نزدیک بینی چشم انواع مختلفی دارد که به شرح زیر است:
نزدیک بینی درجه بالا
شکل شایع این نوع عیوب انکساری چشم است. در این حالت، کره چشم بیش از حد معمول رشد کرده و طول آن در راستای افقی بیشتر میشود. به دنبال آن، دیدن اشیا دور تا حدی دشوار است. در این دسته از افراد، ریسک ابتلا به گلوکوم، آب مروارید و جدا شدگی شبکیه افزایش پیدا خواهد کرد.
نزدیک بینی دژنراتیو
به این نوع از نزدیک بینی چشم، بدخیم نیز گفته میشود. به طور معمول ارثی است و نوع نادری از این نوع عیب انکساری به شمار میآید. نزدیک بینی دژنراتیو در سنین نوجوانی یا در اوایل بزرگسالی ایجاد میشود و به مرور بدتر خواهد شد.
در این حالت، کره چشم خیلی سریع رشد میکند. همچنین دیدن اجسام دور دشوار است و ریسک جدا شدگی شبکیه، گلوکوم و رشد غیر طبیعی عروق خونی افزایش مییابد.
عوامل خطر در نزدیک بینی چشم
عوامل مختلفی میتوانند احتمال درگیر شدن به این عیب انکساری چشم را بیشتر کنند. این عوامل عبارتند از:
- ژنتیک: چنانچه یکی از والدین یا هر دو درگیر نزدیک بینی باشند، احتمال نزدیک بینی شما نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
- تماشای صفحه نمایش: آن دسته از کودکانی که برای مدتهای طولانی از کامپیوتر یا گوشی موبایل استفاده میکنند، بیشتر از بقیه به نزدیک بینی چشم دچار میشوند.
- فعالیتهایی با دید نزدیک به مدت طولانی: به عنوان مثال چنانچه زیاد مطالعه میکنید، ریسک نزدیک بینی در شما بیشتر خواهد بود.
نزدیک بینی چشم چه عوارضی دارد؟
هر کدام از عیوب انکساری چشم سبب بروز یکسری عوارض در زندگی فرد میشوند. نزدیک بینی چشم نیز ممکن است عوارض خفیف تا شدید را ایجاد نماید:
مشکلات در تحصیل: کودکان درگیر نزدیک بینی به خاطر اذیت شدن در مشاهده تخته کلاس، دچار ضعف در مهارتهای تحصیلی میشوند. همچنین عزت نفس آنها نیز کاهش مییابد.
کاهش کیفیت زندگی: مشکل نزدیک بینی همانند سایر عیوب انکساری چشم سبب ایجاد اختلال در انجام فعالیتهای روزمره خواهد شد.
خستگی چشم: چنانچه مشکل نزدیک بینی چشم برطرف نشود، فرد به طور مداوم دچار خستگی چشم شده و سردرد میگیرد.
علاوه بر این اختلالاتی که نزدیک بینی در زندگی فرد ایجاد میکند، لازم است به بیماریهای چشم نیز اشاره نمود. در آن دسته از اشخاصی که درگیر نزدیک بینی چشم هستند، ریسک ابتلا به بیماریهای زیر افزایش پیدا خواهد کرد: بیماری گلوکوم، جدا شدگی شبکیه، آب مروارید
چگونه می توان نزدیک بینی چشم را تشخیص داد؟
چنانچه علائم نزدیک بینی چشم در شما دیده میشود، باید حتما به متخصص چشم در اهواز مراجعه نمایید. ایشان میتواند با انجام معاینات اولیه، عیوب انکساری را تشخیص دهد. همچنین پزشک در خصوص داروهای مصرفی و سابقه پزشکی شما نیز یکسری سوالات را میپرسد. تستهای تشخیصی نزدیک بینی شامل موارد زیر هستند:
در این نوع تست برای تشخیص قدرت دید فرد در فواصل مختلف، یک چشم پوشانده میشود. نمودار با نمادها یا حروفی در اندازههای مختلف روبروی فرد قرار گرفته تا جهت آنها را تشخیص بدهد.
با کمک دستگاه، لنزهای متعدد تست میشود. برای اینکه مناسبترین لنز ممکن انتخاب شود.
ممکن است پزشک متخصص برای تشخیص بهتر نزدیک بینی چشم از یکسری آزمایشهای سادهای مثل پاسخ مردمک به نور، دید جانبی، حرکت چشم، فشار داخل چشم و وضعیت عدسی، پلکها و قرنیه کمک بگیرد.
پزشک به هدف بررسی دقیق، یک نوع قطره چشمی را به داخل چشمها میریزد تا مردمک گشاد شود. سپس شبکیه و عصب بینایی با استفاده از لنز مجهز به نور بررسی خواهند شد.
پیشگیری از نزدیک بینی چشم
نمیتوان اقدامی برای پیشگیری از نزدیک بینی انجام داد. اما یکسری اقدامات وجود دارند که سرعت پیشرفت این اختلال چشمی را در کودکان و نوجوانان به مقدار زیادی کاهش میدهند. چند مورد از مهمترین این اقدامات به شرح زیر است:
- یک نوع قطره سبب گشاد شدن مردمک چشم میشود. پزشک متخصص برای معاینه چشم از این قطره استفاده میکند. اما دوزهای پایین آن ممکن است در کاهش سرعت پیشرفت نزدیک بینی چشم موثر باشد.
- اجازه دهید کودک شما بیشتر وقت را در خارج از منزل و در محیط باز بگذراند. این کار، سرعت نزدیک بینی را کاهش میدهد.
- یک نوع از لنز تماسی با فوکوس دوگانه ممکن است سیر پیشرفت این نوع عارضه چشمی را کم کند.
- از این نوع لنز فقط در شب استفاده میشود و نباید در طول روز از آن استفاده نمود.
چرا کلینیک چشم دکتر وحید بیگی در ماهشهر؟!
پیشرفتهترین تجهیزات جراحی
بیش از 2500 جراحی چشم موفق
رضایتمندی بیماران
جدیدترین متدهای درمان
درمان نزدیک بینی چشم
شایان به ذکر است که برای درمان این عارضه باید اقداماتی انجام شود تا نور بر روی شبکیه متمرکز شود. جراح و متخصص چشم با کمک لنز تماسی، عینک، جراحی لیزیک چشم در اهواز و یا سایر جراحیهای لیزری چشم این مشکل را برطرف میکند. چشم پزشک علاوه بر درمان این عارضه، برای جلوگیری و درمان عوارض نزدیک بینی چشم از قبیل گلوکوم، آب مروارید و جدا شدگی شبکیه نیز یکسری اقدامات انجام دهد. درمان نزدیک بینی چشم با کمک روشهای زیر امکان پذیر خواهد بود:
لنزهای تجویزی
این نوع از لنزها مشکل افزایش طول کره چشم یا انحنای زیاد قرنیه را اصلاح کرده و نور را بر روی شبکیه متمرکز میکنند. انواع لنزهای تجویزی شامل موارد زیر است:
لنزهای تماسی: این نوع لنز دقیقا بر روی قرنیه قرار گرفته و مشکل تمرکز نور را برطرف میکند. این لنزها انواع مختلفی دارند و باید برای کم کردن خطر عفونت، به نکات مراقبتی توجه زیادی داشته باشید.
جراحی لیزری چشم
با انجام جراحی انکساری، دیگر به عینک و لنز نیاز چندانی نیست. در این عمل چشم از لیزر کمک گرفته میشود تا شکل قرنیه تغییر کند. گاهی نیز ممکن است پس از جراحی به عینک نیاز داشته باشید. برای انجام جراحی انکساری به هدف درمان نزدیکبینی چشم از تکنیکهای زیر کمک گرفته میشود:
عمل لیزیک چشم (LASIK): در این تکنیک، فلپ نازکی در قرنیه تشکیل میشود. با کمک لیزر، حالت گنبدی قرنیه کمتر خواهد شد. بعد از جراحی لیزیک چشم، این مشکل سریعا بهبود پیدا میکند.
عمل لازک چشم(LASEK): پزشک جراح در روش لازک، فلپ بسیار نازکی در پوشش محافظ خارجی قرنیه یعنی اپیتلیوم ایجاد میکند. شکل قرنیه با استفاده از لیزر تغییر مینماید. جراح چشم پزشک پس از صاف کردن انحنای قرنیه، اپیتلیوم را جایگزین میکند.
پی آر کی (PRK): عمل PRK تا حد زیادی به لازک شباهت دارد. تنها فرق آن، این است که اپیتلیوم به صورت کامل برداشته میشود. تا هنگامی که اپیتلیوم کامل رشد کند و با قرنیه فرد انطباق پیدا نماید، بایستی از لنز تماسی موقت استفاده نمود.
عینک
عینک: برای اصلاح انواع عیوب انکساری چشم نظیر دوربینی، نزدیک بینی، پیرچشمی و آستیگماتیسم میتوان از عینک استفاده نمود. این روش کاملا ایمن و ساده است.
درمان نزدیک بینی با جراحی
عمل جراحی نیز میتواند مشکل نزدیک بینی را کاهش دهد یا اصلاح کند. برای این منظور، چندین گزینه جراحی نظیر لیزیک، لازک، پی آر کی (فوتوریفرکتیو کراتکتومی) و کاشت لنزهای مصنوعی وجود دارد. هدف از انجام این عملهای جراحی، کمک به دید واضح بدون استفاده از لنزهای تماسی یا عینک است.
به نقل از mayoclinic در خصوص معایب انجام جراحی لیزری برای درمان نزدیک بینی چشم:
لازم به توضیح است که درمان این عارضه با جراحی انکساری، برای تمامی افراد مناسب نیست. هنگامی که پیشرفت نزدیک بینی متوقف شود، میتوان از این روش استفاده نمود. در غیر این صورت، بی فایده است. همچنین باید خطرات و عوارض احتمالی عمل جراحی را نیز در نظر داشته باشید.
چه زمانی باید برای درمان نزدیک بینی به پزشک مراجعه کنیم؟
چنانچه کودک شما علائم و نشانههایی از مشکلات بینایی را نشان داد یا اگر معلمش مشکلات احتمالی را گزارش نمود، باید حتما به یک پزشک متخصص چشم مراجعه کنید. اگر تغییراتی را در قدرت بینایی خود مشاهده کردید، در انجام فعالیتهایی مثل رانندگی با مشکل مواجه شدید یا متوجه شدید که کیفیت بینایی شما لذت شما را از فعالیتها کاهش میدهد، باید سریعاً به چشم پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که درگیر حتی یک مورد از موارد زیر هستید، بایستی به دنبال مراقبتهای پزشکی اورژانسی باشید:
- جرقههای نور در یک یا هر دو چشم
- یک سایه خاکستری پرده مانند که تمام یا قسمتی از میدان دید شما را میپوشاند.
- سایهای در دید بیرونی یا جانبی شما (دید محیطی)
- ظهور اتفاقی بسیاری از شناورها – خطوط ریز یا لکهها که انگار در میدان دید شما حرکت میکنند.
مواردی که ذکر کردیم، نشانههای جدا شدن شبکیه از پشت چشم هستند. این حالت یک اورژانس پزشکی است که به درمان فوری نیاز دارد. چنانچه این علائم را تجربه کردید، میتوانید به کلینیک چشم پزشکی دکتر وحید بیگی در ماهشهر مراجعه نمایید. زیرا ایشان میتواند بهترین درمان را برای شما بکار بگیرد.
سوالات متداول نزدیک بینی چشم
چنانچه در خانواده شما سابقه نزدیک بینی چشم وجود داشته باشد، ریسک ابتلا به این عیب انکساری در شما بیشتر میشود. به خصوص اگر هر دو والد درگیر این مشکل باشند. همچنین آن دسته از افرادی که در کودکی و نوجوانی دائما از کامپیوتر و گوشی هوشمند استفاده میکنند، بیشتر از بقیه در معرض عارضه نزدیک بینی خواهند بود.
نزدیک بینی در دسته بیماریهای چشمی بسیار شایع قرار میگیرد. امروزه حدود ۴۰ درصد از مردم درگیر این مشکل هستند. هر ساله این روند افزایش پیدا میکند. بر اساس آماری که در آمریکا تهیه شده است، در هر ۴ خانواده، حداقل یک خانواده فرزندی با درجاتی از مشکل نزدیک بینی چشم دارد. دلیل آن استفاده زیاد از کامپیوتر و گوشی هوشمند به مدتهای طولانی است.
در سنین رشد و به خصوص در سالهای نوجوانی ممکن است نزدیک بینی با افزایش رشد کره چشم بدتر شود. به طور معمول در ۲۰ سالگی کاهش پیدا کرده یا ثابت میشود. در افراد بزرگسال، بیماریهایی مثل آب مروارید و دیابت ممکن است سبب نزدیک بینی شوند.
به طور معمول این بیماری مشکل جدی ایجاد نمیکند. نزدیک بینی چشم به کمک لنز، عینک یا جراحی قابل درمان است. اما در نوع نادر آن یعنی نزدیک بینی دژنراتیو، ممکن است سرعت پیشرفت بیماری به قدری جدی شود که فرد نابینا شود.
لازم به ذکر است که هیچ کدام از عیوب انکساری چشم از جمله نزدیک بینی با روشهای سنتی قابل درمان نیستند. تنها راه برطرف کردن این مشکل، استفاده از لنز یا عینک است و در برخی موارد نیز جراحی انکساری ممکن است گزینه مناسبی باشد.
این اختلال چشمی در همه افراد سبب آب مروارید نمیشود. اما ممکن است ریسک ابتلا به آب مروارید را افزایش دهد. به همین دلیل باید هر چند وقت یکبار برای چکاپ منظم چشمها و همچنین اصلاح نزدیک بینی، به پزشک متخصص چشم مراجعه نمایید.
کلام نهایی
در این محتوا به بررسی نزدیک بینی چشم پرداختیم. همچنین با علائم، علتها و روشهای تشخیص و درمان این نوع عارضه چشمی نیز آشنا شدیم. چنانچه شما هم درگیر این مشکل هستید، نگران نباشید، زیرا این روزها با توجه به پیشرفت علم پزشکی، کمتر بیماری وجود دارد که درمانی نداشته باشد.