اتساع، گشادی مردمک چشم (بزرگ شدن مردمک چشم) هنگامی رخ میدهد که مرکز سیاه چشم از حد نرمال خود بزرگتر باشد. احتمال دارد که این مشکل به دلیل عوارض جانبی ناشی از مصرف دارو، استفاده از قطرههای چشمی ویژه در طی معاینات چشم پزشکی یا وارد شدن آسیب به چشم رخ دهد. مردمکهای چشم به صورت طبیعی نسبت به تغییرات نور محیط و قرار داشتن در رویدادهای عاطفی بزرگتر میشوند، اما چنانچه این عارضه به شکل غیر عادی باشد، ممکن است برخی بیماریهای خاص در بروز آن نقش داشته باشند.
چنانچه مایل هستید که اطلاعات خود را زمینه گشاد شدن مردمک چشم افزایش دهید، مطالعه این مقاله به شما پیشنهاد میشود. در ادامه همراه ما باشید.
اتساع یا گشادی مردمک چشم چیست؟
گشاد شدن غیرطبیعی مردمک چشم که به آن میدریازیس نیز گفته میشود، میتواند نشانهای از مشکلات جدی باشد. مردمک چشم به طور طبیعی برای تنظیم میزان نور ورودی تغییر اندازه میدهد. بدین صورت که در نور کم گشاد میشود و در نور زیاد تنگ میگردد. اما اگر گشاد شدن مردمک چشم بیش از حد طبیعی باشد و در شرایط معمولی تغییر اندازه ندهد، ممکن است ناشی از عوامل مختلفی از قبیل سکته مغزی، مصرف بیش از حد مواد مخدر یا دخانیات، مسمومیت دارویی و یا وجود تومور در مغز یا چشم باشد. در این شرایط، مراجعه فوری به پزشک برای تشخیص و درمان آن بسیار حیاتی است.
برای دریافت مشاوره رایگان فرم زیر را پر کنید.
گشاد شدن مردمک چشم نشان دهنده چیست؟
چندین عامل میتوانند سبب تغییر اندازه مردمک چشم شوند. مردمکها مسئول کنترل میزان نور وارد شده به چشم هستند. وقتی چشمها به نور بیشتری نیاز داشته باشند، مردمکها گشادتر میشوند و در شرایط کم نور نیز اندازه آنها کوچکتر ( تنگ شدن مردمک چشم ) میشود.
تغییرات در مردمکها میتواند بازتابی از احساساتی مانند اضطراب، خوشحالی یا ناراحتی باشد. جالب است بدانید که بر اساس برخی تحقیقات صورت گرفته، اندازه مردمک ممکن است به طور ناخودآگاه نشانهای از جذابیت یک فرد باشد. در برخی موارد خاص، مردمکها به طور دائمی گشاد میمانند که این مشکل معمولاً در افرادی که به آنیریدیا مادرزادی مبتلا هستند دیده میشود.
دلایل اصلی گشادی مردمک چشم
شایان ذکر است که عوامل متعددی در رخ دادن مشکل اتساع یا گشادی مردمک چشم نقش دارند که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
آسیب دیدگی چشم
ممکن است در اثر وارد شدن ضربه، ورود جسم خارجی به چشم و همچنین سوختگی به علت مواد شیمیایی یا حرارت، چشمها دچار آسیب دیدگی شوند. در برخی موارد، این آسیب دیدگی به قدری شدید است که در آن ماهیچههای تنگ و گشاد کننده مردمک دچار مشکل میشوند. با توجه به شدت آسیب وارد شده به چشم، گشادی مردمک به صورت موقت یا دائمی خواهد بود.
تماس با برخی گیاهان
یکسری از گیاهان مثل شیپور فرشته، جیمسون وید و اعضای خانواده بلادونا قادر هستند که موجب اتساع یا گشادی مردمک چشم بشوند. این احتمال وجود دارد که فرد کاملا ناآگاهانه و با استنشاق ذرات آنها یا لمس گلهای باغچه با این نوع گیاهان مواجهه شود.
ترشح هورمون اکسی توسین
هورمون اکسی توسین در شرایط ویژهای مثل روابط جنسی، وابستگی عاطفی، فعالیتهای خلاقانه، ورزش کردن، مصرف یک سری مواد غذایی، خندیدن، گریه کردن و غیره در بدن ترشح میشود. این هورمون میتواند سبب گشادی مردمک چشم شود. در شرایط واکنش احساسی نسبت به کسی یا چیزی، هورمون اکسی توسین در بدن بیشتر ترشح میشود. به دنبال آن، اتساع مردمک چشم مشاهده خواهد شد. همچنین هنگامی که فرد بر روی چیزی تمرکز دارد، ممکن است گشادی مردمکهای چشم را تجربه کند.
استفاده از قطره چشمی ویژه در معاینه چشم
گشاد شدن مردمکها میتواند به دلیل استفاده از قطرههای چشمی در طی معاینات چشم پزشکی رخ دهد. چنانچه این قطرهها را از چشم پزشک یا بینایی سنجی دریافت کرده باشید، معمولاً مردمکها برای مدتی بین ۴ الی ۲۴ ساعت گشاد خواهند ماند. البته در نظر داشته باشید که مدت زمان گشادی مردمک ها به نوع قطره مصرفی و نحوه واکنش بدن شما نسبت به آن بستگی دارد.
عوارض مصرف یکسری داروها
داروهایی همچون آنتیهیستامینها، ضد افسردگیها، داروهای ضد تهوع، آتروپین، ضد تشنجها، سم بوتولینوم و داروهای مرتبط با بیماری پارکینسون میتوانند منجر به گشاد شدن مردمکهای چشم شوند. علاوه بر آن، داروهای تفریحی نظیر کوکائین، ال اس دی، اکستازی و آمفتامینها نیز قادر هستند که سبب اتساع یا گشادی مردمک چشم بشوند. بهتر است بدانید که اگر این مشکل به عنوان نتیجه عوارض دارو رخ دهد، مدت زمان آن به نوع دارو و مقدار مصرفی آن بستگی دارد.
شرایط پزشکی ویژه
احتمال دارد که اتساع یا گشادی مردمک چشم به دلیل یک سری شرایط پزشکی ویژه اتفاق بیفتد که این شرایط عبارتند از:
- آنوریسم مغزی
- آبسه یا تومور مغزی (مثل ضایعات پونتین)
- فشار زیاد در یک چشم به دلیل آب سیاه
- تورم مغز
- تومور یا خونریزی داخل جمجمه
- بیشتر شدن فشار داخل جمجمه
- سکته مغزی حاد
- عفونت در بافتهای اطراف مغز (آنسفالیت یا مننژیت)
- تشنج
- سردرد میگرنی
- سندرم هورنر
- فلج عصب چشمی دیابتی
مصرف مواد مخدر
گشادی مردمک چشم به دنبال مصرف مواد مخدر معمولاً با چندین علامت دیگر از قبیل تغییرات در وضعیت ذهنی، تب، گرگرفتگی، خشکی پوست، تکانهای غیرارادی عضلات (میوکلونوس)، تشنج، لرزش و مشکل در نگه داشتن ادرار همراه است.
افزایش میل جنسی
ترشح هورمونهایی مثل دوپامین، نوراپی نفرین و سروتونین در بدن سبب بیشتر شدن میل جنسی میشود. طبق مطالعات صورت گرفته، در هنگام بالا بودن این هورمونها در بدن فرد، مردمکهای چشم نیز گشاد هستند.
آسیب مغزی
وارد شدن ضربه به چشم، سکته مغزی و دیگر آسیبهای مغزی میتوانند از طریق افزایش فشار داخل جمجمهای موجب بزرگ شدن مردمک چشم شوند. چنانچه این مشکل به دلیل آسیب مغزی رخ داده باشد، به آن ورم مردمک نیز گفته میشود.
جراحی و درمان انواع بیماریهای چشم، رفع عیوب انکساری و انجام جراحی زیبایی پلک توسط دکتر وحید بیگی با نمونه کارهای متعدد
روش تشخیص گشاد شدن مردمک چشم
به طور معمول افراد با مشاهده برخی علائم گشادی مردمک چشم در خود به پزشک متخصص چشم مراجعه میکنند. ایشان نیز با کمک گرفتن از برخی دستگاههای ویژه و همچنین با انجام آزمونهای بینایی سنجی در فرد، اتساع یا گشادی مردمک چشم را تشخیص خواهد داد. این احتمال وجود دارد که این مشکل در اثر یکسری بیماریهای خاص رخ داده باشد که معمولا انجام آزمایش خون به منظور تایید یا رد کردن آن توسط پزشک متخصص پیشنهاد میشود. چنانچه ساکن خوزستان هستید، برای درمان گشادی مردمک چشم به بهترین کلینیک چشم پزشکی در اهواز و ماهشهر ممراجعه نمایید.
قطره گشاد کننده مردمک چشم
قطره چشمی سیکلوپنتولات یا سیکلوژیل نوعی محصول دارویی است که میتواند با اثر بر روی عضلات مردمک موجب گشاد شدن و اتساع آنها شود. از این قطره در هنگام انجام معاینات چشم پزشکی مثل انکسارسنجی سیکلوپلژیک یا افتالموسکوپی استفاده میشود. همچنین ممکن است که گاهی اوقات به دلیل آب سیاه کاذب در چشم (بیشتر شدن فشار داخل چشم در اثر سایر علل غیر از آب سیاه) از این محصول دارویی نیز کمک گرفته شود. به طور معمول قطره چشمی سیکلوپنتولات قادر است حدود ۲۴ الی ۴۸ ساعت سبب اتساع مردمک چشم و تاری دید در فرد شود. در نظر داشته باشید که استفاده خودسرانه از این دارو ممنوع است و تنها باید با تجویز پزشک مورد استفاده قرار بگیرد.
چرا کلینیک چشم دکتر وحید بیگی در ماهشهر؟!
پیشرفتهترین تجهیزات جراحی
بیش از 2500 جراحی چشم موفق
رضایتمندی بیماران
جدیدترین متدهای درمان
عوارض اتساع یا گشادی مردمک چشم
عوارض احتمالی ناشی از گشاد شدن مردمک چشم به علل زمینهای رخ دادن آن بستگی دارد. در ادامه این عوارض را بیان میکنیم:
- قرار داشتن در محیطهای روشن برای افراد اذیت کننده است.
- چنانچه مردمکهای چشم به دلیل وارد شدن آسیب جدی به چشم یا عصب بینایی گشاد شده باشند، ممکن است افراد یکسری مشکلات بینایی را به صورت دائمی در خود تجربه کنند.
- تار شدن دید چشم
- دوبینی
- سردرد
- احساس سرگیجه و حالت تهوع
- سخت بودن تطابق چشم با تغییرات نور محیط
- دشوار بودن تمرکز بر روی اشیا
تا چه زمانی مردمک چشم به صورت گشاد باقی می ماند؟
اگر در معاینه چشم پزشکی از قطرههای گشاد کننده استفاده کرده باشید، معمولاً چشمهایتان بین ۴ الی ۲۴ ساعت گشاد باقی میمانند. این مدت زمان به نوع قطره و واکنش بدن شما نسبت به آن وابسته است. چنانچه گشاد شدن مردمکها به علت مصرف دارو یا ماده خاصی باشد، مدت زمان این حالت به نوع دارو و دوز مصرفی آن بستگی دارد. اما زمانی که گشاد شدن مردمکها در واکنش به عوامل احساسی مانند استرس، آدرنالین یا جاذبه باشد، معمولاً به سرعت از بین میرود و پس از دو تا سه دقیقه به حالت طبیعی خود برمیگردد.
آیا گشادی و بزرگ شدن مردمک چشم خطرناک است؟
مردمکها در شرایط معمولی به علت تغییرات نوری یا احساسات گشاد میشوند و اغلب پس از گذشت مدتی به اندازه طبیعی خود بر میگردند. اما چنانچه گشاد شدن مردمکها به طور ناگهانی اتفاق بیفتد، مثل زمانی که بر اثر آسیب جسمی رخ دهد یا با علائمی مانند سردرد و گیجی همراه باشد، بایستی در اسرع وقت به پزشک متخصص چشم مراجعه نمایید. اگر ساکن اهواز و ماهشهر یا شهرهای اطراف هستید، میتوانید به بهترین چشم پزشک اهواز و ماهشهر مراجعه کنید.
روش های درمان گشاد شدن مردمک چشم
در اغلب مواقع مشکل اتساع یا گشادی مردمک چشم با گذر زمان و به صورت خود به خودی برطرف میشود. به ویژه اگر این مشکل به دلیل استفاده از قطرههای چشمی در معاینات چشم پزشکی رخ داده باشد. اما چنانچه گشاد شدن مردمکهای چشم جدیتر باشد و برای مدتهای طولانی ادامه پیدا کند، باید به فکر درمان آن باشید. در ادامه به بررسی انواع روشهای درمان این مشکل که ممکن است توسط پزشک پیشنهاد شوند، میپردازیم:
زدن عینک آفتابی با عدسی های فتوکرومیک به منظور کاهش حساسیت نسبت به نور آفتاب |
بهره بردن از لنزهای تماسی مصنوعی به هدف بهبود ظاهر چشم در اثر تغییر کردن اندازه مردمک |
انجام عمل جراحی ویژه به منظور ترمیم آسیب و ضربه وارد شده به چشم |
ترک مصرف مواد مخدر |
درمان خانگی گشادی مردمک چشم
توصیه میشود که به منظور کاهش گشادی مردمک چشم، نور محیط را کم کنید تا تحریک چشم کمتر شود. استفاده از کمپرس سرد نیز میتواند به آرامش عضلات چشم کمک کند. همچنین لازم است که از مصرف کافئین و محرکهایی مانند الکل خودداری نمایید. اگر مشکل ادامه پیدا کرد، حتماً با پزشک مشورت نمایید.
زمان مراجعه به پزشک برای درمان گشادی مردمک چشم
گفتنی است که گشاد شدن مردمک چشم با توجه تغییرات نور محیط عادی است. اما ممکن است نشانهای از وارد شدن آسیب به چشم یا مشکلات مغزی مانند ضربه به سر، تومور یا سکته مغزی باشد. در صورتی که هر یک از علائم زیر را تجربه کردید، حتماً به پزشک مراجعه نمایید:
- سردرد، سرگیجه یا گیجی (ممکن است نشان دهنده سکته مغزی باشد.)
- گشادی ناگهانی مردمکها بدون تغییر نور
- عدم واکنش مردمکها به تغییرات نوری
- بزرگتر بودن یکی از مردمکها نسبت به دیگری
- ادامه دار بودن گشادی و بزرگی مردمک چشم
سوالات متداول
یکی از عوارض مصرف مواد مخدر، بیشتر شدن حساسیت چشم نسبت به نور و اتساع مردمک چشم است. بدین صورت که فرد با مصرف قرصهای توهم زا و روان گردان مثل اکستازی یا قرصهای LSD علائم بزرگ شدن مردمک چشم را تجربه میکند.
همان طور که بدن در حالت “جنگ یا گریز” به آدرنالین واکنش نشان میدهد، دروغ گفتن نیز میتواند با ترشح هورمونهای استرس، مردمکها را گشاد کند.
اضطراب گاهی میتواند موجب گشاد شدن مردمکها شود که ناشی از ترشح آدرنالین است. این هورمون از غدد فوق کلیوی آزاد شده و با ارسال پیامهای عصبی، بدن را در حالت “جنگ یا گریز” قرار میدهد. استرس نیز با تحریک ترشح آدرنالین، واکنشهایی مانند گشاد شدن مردمکها، تپش قلب، افزایش فشار خون و تعریق شدید را به دنبال دارد.
کلام آخر
در این محتوا به مشکل گشادی مردمک چشم پرداختیم. دانستیم که در شرایط عادی مردمک چشم نسبت به تغییرات نور محیط یا مصرف برخی قطرههای چشمی خاص تغییر اندازه میدهد. اما چنانچه اتساع یا بزرگ شدن مردمک چشم شدت داشته باشد و برای مدتهای طولانی در فرد ادامه پیدا کند، ممکن است یک سری مشکلات جدی در رخ دادن آن نقش داشته باشند. چنانچه علائم گشاد شدن غیر عادی مردمک چشم را در خود تجربه میکردید، باید برای درمان آن به پزشک متخصص چشم مراجعه نمایید.